Hititler Hititler ( Etiler ) M.Ö . 2000 yılında Anadoluya
gelerek Kızılırmak nehrinin kıvrımına yerleştiler . Anadolu’da ilk defa bir
devlet kurdular . Suriye yüzünden Hititlerle Mısırlıların arası açıldı .
Hititlerle Mısırlılar kuzey Suriye‘de Kadeş denen yerde savaştılar ( M.Ö. 1296 )
. Savaştan sonra tarihte ilk yazılı anlaşma olan Kadeş anlaşması
imzalandı . Boğazlar üzerinden gelen Frigler M.Ö. 1200 yıllarında Hitit Devletine
son verdiler.
Frigyalılar
M.Ö. 1200 yılında boğazlar
üzerinden Anadolu’ya gelen Frigler , Hitit devletini yıktılar . Kızılırmak’ın
Batısından Sakarya ırmağına kadar uzanan bölgeye yerleşerek Gordion (
Gordiyon ) şehrini kendilerine başkent yaptılar . Devlet Kafkaslar üzerinden gelen
Kimmerler tarafından yıkıldı . Daha sonra Lid'lerin egemenliği altına girdiler .
Lidyalılar
Batı Anadolu‘da Gediz ve
Menderes ırmakları arasındaki bölgede Frig'lerden sonra bir devlet kurdular .
Başkentleri Salihli yakınlarındaki Sard şehriydi . En parlak dönemleri kral Giges
zamanı idi . Devletin sınırlarını kızılırmak'a kadar genişlettiler .
Lidyalılar , İran’dan gelen Persler tarafından ortadan kaldırıldı . Lid'ler
Anadolu’da ticareti çok geliştirdiler . Efes’ten başlayan ve Sard’tan geçerek
İran’a kadar uzanan Kral Yolu’nu yaptılar . Tarihte ilk defa metal parayı
Lidya'lılar kullandılar .
Urartular
M.Ö. 900 yıllarında Doğu
Anadolu’da Van çevresinde bir devlet kurdular . Başkentleri Tuşpa ( Van ) şehriydi .
Anadolu’yu uzun süre Asur'lulara karşı korudular . Bu devleti İran’dan
gelen Med'ler ortadan kaldırdılar .
İyonyalılar
Batı Anadolu ‘da kuzeyde Foça
ile Güneyde Büyük Menderes ırmağı arasındaki bölgeye yerleşen İyonyalılar
şehir devletleri kurdular . En önemli şehirleri Foça , İzmir , Efes ve milet’tir .
Anadolu’da yukarıda verilen egemenlik dönemlerinden sonra
sıra ile Persler’in , Büyük İskender’in Roma İmparatorluğu’nun , Bizans’ın
ve Türkler’in eline geçti.
|